Web sitelerinin arama motorlarıyla sağlıklı iletişim kurabilmesi için robots.txt dosyasının doğru yapılandırılması kritik öneme sahiptir. Bu küçük metin dosyası arama motoru botlarına hangi sayfaların taranıp hangilerinin taranmayacağını bildirir. Ancak basit yapısına rağmen robots.txt dosyasında yapılan küçük hatalar bile sitenin indekslenmesini engelleyebilir, SEO performansını olumsuz etkileyebilir ve önemli içeriklerin görünürlüğünü azaltabilir. Özellikle teknik SEO açısından bu dosyanın düzenli olarak kontrol edilmesi ve test edilmesi gerekir.
Yanlış yapılandırılmış bir robots.txt dosyası arama motoru botlarının sitenizi eksik veya hatalı taramasına neden olabilir. Bu da hem kullanıcı deneyimini hem de arama sıralamalarını doğrudan etkiler.
Robots.txt dosyasında sık yapılan hatalar şöyledir;
Önemli Sayfaların Yanlışlıkla Engellenmesi
Ana sayfa, ürün sayfaları veya blog içerikleri gibi SEO açısından kritik öneme sahip sayfaların yanlışlıkla Disallow komutuyla engellenmesi, bu sayfaların arama motorları tarafından taranmamasına neden olur. Bu hata genellikle wildcard karakterlerin (*, $) yanlış kullanımıyla ortaya çıkar. Sayfalar dizine eklenmez, organik trafik kaybı yaşanır ve sıralama düşer. Bu nedenle robots.txt dosyası oluşturulurken hangi sayfaların engellendiği dikkatle kontrol edilmelidir.
Dosyanın Yanlış Konumda Olması
Robots.txt dosyası mutlaka sitenin https://siteadiniz.com/robots.txt şeklinde kök dizininde yer almalıdır. Alt klasörlerde veya farklı dizinlerde bulunan dosyalar arama motorları tarafından göz ardı edilir. Arama botları dosyayı bulamaz ve siteyi kontrolsüz şekilde tarar. Bu da gereksiz sayfaların indekslenmesine ve tarama bütçesinin boşa harcanmasına yol açar.
Büyük/Küçük Harf Uyumsuzluğu
Robots.txt dosyasındaki dizin adları ve komutlar büyük/küçük harf duyarlıdır. Örneğin /Admin/ ile /admin/ farklı dizinler olarak değerlendirilir. Yanlış yazılan dizinler nedeniyle engelleme kuralları çalışmaz ve istenmeyen sayfalar taranabilir. Bu da SEO stratejisini sekteye uğratır.
Sitemap URL'sinin Eklenmemesi
Robots.txt dosyasına XML site haritasının URL'si eklenmelidir. Bu durum arama motorlarının site yapısını daha hızlı ve doğru anlamasını sağlar. Sitemap eklenmediğinde botlar siteyi rastgele tarar, önemli sayfalar gözden kaçabilir ve indeksleme süreci yavaşlar.
Test Edilmeden Yayınlanması
Robots.txt dosyası oluşturulduktan sonra mutlaka test edilmelidir. Google Search Console gibi araçlarla hangi sayfaların engellendiği kontrol edilmelidir. Hatalı kurallar fark edilmeden yayına alınırsa, SEO performansı düşer ve geri dönüşü zor zararlar oluşabilir.
Kullanımdan Kaldırılmış Direktiflerin Hâlâ Kullanılması
Özellikle noindex ve crawl-delay gibi bazı direktifler artık Google tarafından desteklenmemektedir. Bu komutlar robots.txt dosyasında yer alsa bile arama motorları tarafından dikkate alınmaz. Web yöneticileri, sayfaların dizine eklenmesini engellediğini sanırken aslında bu sayfalar indekslenmeye devam eder. Bu da gizli içeriklerin görünür olmasına veya SEO stratejisinin bozulmasına neden olabilir.
Test Ortamı Sitelerinin Yayına Açılması
Geliştirme veya test aşamasındaki sitelerde genellikle tüm botlara erişim engellenir (User-agent: * Disallow: /). Ancak site yayına alındığında bu engel kaldırılmazsaarama motorları siteyi taramaz. Yayındaki site arama motorlarında görünmez, indekslenmez ve organik trafik alamaz. Bu nedenle robots.txt dosyası yayına geçerken mutlaka güncellenmelidir.
Joker Karakterlerin Yanlış Kullanımı
* ve $ gibi joker karakterler geniş kapsamlı engelleme için kullanılır. Ancak yanlış yerleştirildiklerinde tüm siteyi veya önemli dizinleri istemeden engelleyebilirler. Arama motorları sitenin büyük bir bölümünü tarayamaz. Bu da içeriklerin görünürlüğünü azaltır ve SEO performansını düşürür.
CSS ve JS Dosyalarının Engellenmesi
Bazı yöneticiler stil dosyaları (CSS) ve komut dosyaları (JS) gibi kaynakları engelleyerek botların erişimini kısıtlar. Ancak bu dosyalar, sayfanın doğru render edilmesi için gereklidir. Googlebot sayfayı eksik görür, mobil uyumluluk ve sayfa deneyimi puanları düşer. Bu da sıralamaları olumsuz etkiler.
Mutlak URL Kullanımı
Robots.txt dosyasında kurallar göreli yollarla (/klasor/) belirtilmelidir. Mutlak URL'ler (https://site.com/klasor/) bazı botlar tarafından doğru yorumlanmayabilir. Engelleme kuralları çalışmaz, botlar istenmeyen sayfaları tarayabilir. Bu da kontrol kaybına yol açar.
Tüm Botlara Gereksiz Engelleme Yapmak
Bazı yöneticiler User-agent: * Disallow: / komutuyla tüm botların siteyi taramasını engeller. Bu işlem test siteleri için mantıklı olabilir ancak yayındaki bir site için büyük bir hatadır. Site arama motorlarında hiç görünmez hale gelir. Organik trafik sıfırlanır ve sıralama kaybı yaşanır. Yayına geçerken bu engelin kaldırıldığından emin olunmalıdır.
Robots.txt Dosyasının Hiç Olmaması
Bazı sitelerde robots.txt dosyası hiç bulunmaz. Bu durumda arama motorları tüm sayfaları taramaya çalışır. Söz konusu durum tarama bütçesinin boşa harcanmasına neden olabilir. Önemsiz sayfalar indekslenir, önemli içerikler gözden kaçabilir. Ayrıca güvenlik riski oluşabilir. Dosya mutlaka oluşturulmalı ve kök dizine yerleştirilmelidir.
Yorum Satırlarının Yanlış Kullanımı
Robots.txt dosyasında yorum satırları # ile başlar. Ancak bazı yöneticiler yorumları yanlış biçimde yazarak botların komutları karıştırmasına neden olabilir. Botlar yorumları komut gibi algılayabilir ve sonuç olarak tarama davranışını bozar. Yorumlar sade ve doğru biçimde yazılmalıdır.
Robots.txt Dosyasının Kodlama Sorunları
Dosya UTF-8 yerine farklı bir karakter kodlamasıyla kaydedilirse bazı botlar dosyayı okuyamaz. Özellikle özel karakterler içeren kurallar hatalı yorumlanabilir. Engelleme kuralları çalışmaz, botlar siteyi kontrolsüz şekilde tarar. Dosya mutlaka UTF-8 formatında kaydedilmelidir.
Robots.txt Dosyasının Erişilemez Olması
Sunucu yapılandırmasındaki hatalar nedeniyle robots.txt dosyasına erişim engellenebilir. Arama motorları dosyayı bulamaz ve siteyi rastgele tarar. Bu da SEO kontrolünü kaybetmeye neden olur. Dosya URL'si mutlaka test edilmelidir.
Robots.txt Dosyasının Boyutunun Aşırı Büyük Olması
Google, robots.txt dosyası için maksimum 500 KiB sınırı uygular. Bu sınırın üzerindeki içerikler göz ardı edilir. Dosyanın sonundaki kurallar çalışmaz, kritik engelleme veya izin satırları devre dışı kalabilir. Gereksiz kurallar birleştirilmeli ve dosya sadeleştirilmelidir.
Alt Alan Adları İçin Tek Dosya Kullanılması
Her alt alan adı için ayrı bir robots.txt dosyası gerekir. Ana alan adına ait dosya diğer alt alanlarda geçerli değildir. Alt alanlar kontrolsüz şekilde taranabilir, gizli içerikler indekslenebilir. Her alt alan için ayrı yapılandırma yapılmalıdır.
Robots.txt Dosyasının HTTP Hataları Vermesi
Sunucu robots.txt dosyasını 403, 404 veya 5xx hatalarıyla yanıtlıyorsa Google bu dosyayı yok sayabilir. Botlar siteyi kontrolsüz şekilde tarar veya taramayı durdurur. Dosyanın erişilebilirliği düzenli olarak test edilmelidir.
Robots.txt Dosyasının Yanlış Kodlama ile Kaydedilmesi
Dosya UTF-8 yerine farklı bir karakter kodlamasıyla kaydedilirse bazı botlar dosyayı okuyamaz. Kurallar geçersiz sayılır, botlar istenmeyen sayfaları tarayabilir. Dosya mutlaka UTF-8 formatında olmalıdır.
Robots.txt Dosyasının Alt Dizinlerde Bulunması
Dosya yalnızca kök dizinde geçerlidir. Alt klasörlerdeki dosyalar botlar tarafından dikkate alınmaz. Arama motorları dosyayı bulamaz ve siteyi kontrolsüz şekilde tarar. Dosya konumu mutlaka kök dizin olmalıdır.
Web sitelerinin arama motorlarıyla sağlıklı iletişim kurabilmesi için robots.txt dosyası dijital altyapının en temel kontrol araçlarından biridir. Bu basit metin dosyası arama motoru botlarına hangi sayfaların taranmasına izin verildiğini ve hangilerinin engellenmesi gerektiğini bildirerek sitenin görünürlüğünü ve performansını doğrudan etkiler. Özellikle SEO stratejilerinin teknik ayağında kritik rol oynayan robots.txt hem sunucu yükünü optimize eder hem de gizli içeriklerin korunmasına yardımcı olur.
Robots.txt dosyası ne işe yarar hemen açıklayalım;
Arama Motoru Trafiğini Yönetmek
Botların hangi sayfalara erişeceğini belirleyerek sitenin tarama bütçesini kontrol altında tutar. Bu işlevi özellikle büyük sitelerde gereksiz sayfaların indekslenmesini önleyerek SEO verimliliğini artırır.
Gizli veya Özel Sayfaları Korumak
Yönetim panelleri, test sayfaları veya filtrelenmiş arama sonuçları gibi kullanıcıya açık olması istenmeyen alanları arama motorlarından gizler. Böylece hassas içerikler arama sonuçlarında görünmez hale gelir.
Sunucu Yükünü Azaltmak
Yoğun bot trafiği düşük kaynaklı sunucularda performans sorunlarına yol açabilir. Robots.txt ile botların erişim sıklığı ve alanları sınırlandırılarak sunucu üzerindeki yük hafifletilir.
SEO Stratejilerini Desteklemek
Kalitesiz veya yinelenen içeriklerin dizine eklenmesini engelleyerek sitenin genel SEO sağlığını korur. Özellikle e-ticaret sitelerinde filtrelenmiş sayfaların indekslenmesini önlemek büyük avantaj sağlar.
Site Haritası Bilgisi Sağlamak
Robots.txt dosyasına sitemap URL'si eklenerek arama motorlarının site yapısını daha hızlı ve doğru anlaması sağlanır. Böylece indeksleme sürecini hızlandırır ve önemli sayfaların gözden kaçmasını önler.
Robots.txt ve Noindex Karışıklığı
Robots.txt ve noindex arasındaki fark, arama motorlarının bir sayfayı nasıl tarayıp dizine eklediğini belirleyen iki farklı mekanizmanın yanlış anlaşılmasından kaynaklanır. Robots.txt dosyası, arama motoru botlarına belirli sayfalara veya dizinlere erişmemeleri gerektiğini söyler. Yani taramayı engeller. Ancak bu engelleme sayfanın dizine eklenmesini her zaman önlemez. Eğer başka bir siteden o sayfaya bağlantı verilmişse arama motoru sayfayı taramadan da dizine ekleyebilir. Bu nedenle sadece robots.txt ile bir sayfayı arama sonuçlarından tamamen gizlemek mümkün değildir.
Noindex meta etiketi, arama motorlarına sayfanın dizine eklenmemesi gerektiğini açıkça bildirir. Ancak bu etiketin çalışabilmesi için arama motorunun sayfayı önce taraması gerekir. Eğer robots.txt ile sayfanın taranması engellenmişse arama motoru noindex etiketini göremez ve sayfayı yine dizine ekleyebilir. Bu durum "robots.txt ile engellenmiş ama dizine eklenmiş" uyarısına neden olur. Dolayısıyla bir sayfanın hem taranmasını hem de dizine eklenmesini engellemek istiyorsan robots.txt yerine noindex meta etiketi veya HTTP başlığı kullanmak daha güvenli ve etkili bir yöntemdir.
Click to Peak, teknik SEO alanında sunduğu kapsamlı analiz ve optimizasyon çözümleriyle web sitelerinin arama motorlarındaki görünürlüğünü artırmayı hedefler. Site hızı, mobil uyumluluk, taranabilirlik, HTTPS güvenliği ve yapılandırılmış veri gibi temel bileşenleri ele alarak arama motoru botlarının siteyi daha verimli şekilde taramasını ve dizine eklemesini sağlar. Bu sayede hem sıralama başarısı yükselir hem de kullanıcı deneyimi iyileştirilir. Click to Peak'in sunduğu araçlar sayesinde bozuk bağlantılar, yinelenen içerikler ve eksik meta veriler gibi teknik hatalar kolayca tespit edilip giderilebilir.
Ayrıca XML site haritaları ve robots.txt dosyalarının doğru yapılandırılması gibi arka plan kontrollerini de destekleyerek SEO stratejilerinin teknik temelini güçlendiriyoruz. Mobil uyumluluk testleri, sayfa yükleme süresi analizleri ve güvenlik protokol kontrolleri gibi detaylı raporlarla web yöneticilerine yol gösteriyoruz. Click to Peak ile yapılan teknik SEO kontrolleri web sitenizin genel işlevselliğini ve kullanıcı etkileşimini de doğrudan olumlu yönde etkiler. Robots.txt dosyasında sık yapılan hataları bulmak ve gidermek için Click to Peak SEO analizi için bize ulaşın.
