HTTP kodları sunucuyla kullanıcı arasındaki iletişimin sağlanmasında kullanılır. Kullanıcı e-ticaret sitesini ziyaret etmek istediğinde web site sunucusuna tarayıcı vasıtası ile bir istek göndermek zorundadır. HTTP, web mesajlarının biçimi ve gönderim şeklini tanımlar.
Köprü metni aktarım protokolü olarak da bilinen HTTP, hiper metin transfer protokolü olarak da adlandırılmaktadır. HTTP durum kodları web tarayıcısı ile sunucunun kuracağı iletişimde kullanılan 3 haneli sayı olarak karşımıza çıkar. Kodların işlevi istemciyle sunucu arasındaki aktarım işleminin durumu hakkında bilgi vermektir.
İnternetin dünya genelinde kullanılması neticesinde birçok işlemin internet ağları üzerinden yapılabilmesi olanaklı hale gelmiştir. Ürün ya da hizmet pazarlaması için de geçerli olan bu durum neticesinde dünya pazarları küresel ölçekte bir araya gelmektedir. Dijital Teknoloji Çağı’nın en önemli özelliği bilgidir.
Bilgiye ulaşmak her zamankinden daha kolay ve kısa yoldan olurken internet ağları sayesinde bu işlemler dakikalar içerisinde gerçekleşir. Web adresleri de işletmelerin yanı sıra kişisel hesapların da kullanabileceği platformlardır. Bu adresler üzerinden ticari faaliyetler yürütülebileceği gibi bilgi paylaşımı da yapılabilir. Web sitelerindeki işlemler internet olduğu sürece kesintisiz olarak yapılabilir.
İnternet ağları zaman ve mekan kavramının ortadan kalkmasına yol açan önemli bir unsurdur. Web siteleri kullanıcılara iyi bir deneyim yaşatmak zorundadır. Küresel rekabet ortamında web adresine hızlı ulaşımın yanı sıra erişilebilirlik de oldukça önemlidir. Bir web adresi tasarlanırken çok sayıda hususun dikkate alınması gerekir.
İyi bir kullanıcı deneyimi web sitesinde organik trafik artışına yol açacağından Google arama motoru gibi motorlar tarafından web adresinin üst sıralarda yer alması sağlanır. Web sitelerinin işleyişinde ziyaretçilerle kurulan bağ çok önemlidir. Bir web adresinin kullandığı dilin anlaşılır olması, kullanıcıların istek ve ihtiyaçları ile uyumlu hizmet vermesi, kolay açılan bir adres olması tercih edilmesinde etkilidir.
HTTP durum kodları sayesinde web sitesinin ziyaretçileri ile kurduğu iletişimin anlaşılır hale gelmesi kolaylaşır. Tarayıcı ve sunucu arasında kurulan iletişim sırasında aksama olmaması ziyaretçilerin siteden istediği performansı elde etmesine yardımcıdır.
Kullanıcı ve site arasında kurulan iki taraflı iletişim sayesinde sayfa görüntülemesi gerçekleşir. Bu işlem için kullanıcı tarayıcı aracılığı ile ilgili web sitesinin sunucusuna bir istek gönderir. Sunucunun verdiği cevap 3 haneli bir durum kodudur. HTTP kodu olarak adlandırılan bu 3 haneli kodlar sayfanın açılmama nedenleri hakkında bilgi verir. Sayfada bir sorun olmadığı hakkında da bilgi veren bu kodların her biri bir anlam ifade eder.
Kullanıcı ya da web sitesi açısından önemli olan HTTP durum kodları, web sitesi ile ilgili veri sunar. Sitenin sorunsuz açılması hakkında bilgi verebileceği gibi açılmasında bir problem varsa sorunun ne olduğu yönünde de kullanıcıyı aydınlatır. Sitenin isteğe yanıt verme süresi, sitede oluşan açılma problemleri bu kodlar sayesinde anlaşılabilir.
Kullanıcı deneyimi üzerinde doğrudan etki gücüne sahip olan bu kodlar organik trafik artışına ihtiyaç duyan web adresi için önemlidir. Kullanıcı deneyiminde yaşanacak iyileştirmeler web sitesine olan ziyaretçi akışını artıracağından bu çalışma web adresinin arama motorlarında yükselmesine yardımcı olur. Arama motorlarında üst sıralarda yer alan bir web adresi de daha fazla kullanıcı ile etkileşime geçme şansı elde eder.
Zaman içerisinde web sitesinin ziyaretçi sayısındaki artış bu yolla kazanıldığında arama motorları bu durumu olumlu yorumlar. Firmalar da daha fazla müşteri ile etkileşime geçtiğinde marka değeri kazanma, kurumsallaşabilme gibi konularda stratejilerini geliştirebilir.
İşletmeler hedeflerine ulaşma konusunda çalışma yapma şansı elde ederken yeni hedefler belirlemek için de web adreslerinde iyileştirmeler yapmak zorundadır. Bu sayede kar elde etme beklentileri gerçekleşirken firmaların büyümesi ve gelişmesi sağlanır.
Günümüzde rekabet ortamında gerçekleşen ticari faaliyetlerde firmaların web adresleri üzerinden ürün ve hizmet pazarlaması yapması gerekli olmaktadır. Bu çalışmalar sırasında da web sitelerinin etkin ve verimli bir şekilde kullanılması gerekir. Web sitesinin sorunsuz çalışması durumunda verilen durum kodları kullanıcı deneyimini artırmaya yarar.
Bunun yanı sıra bazı durumlarda sitede oluşacak hatalar, aksama ve arızalar sebebi ile gönderilen durum kodları site güvenilirliğini olumsuz yönde etkiler. Kullanıcı memnuniyetini de olumsuz yönde etkileyecek olan bu durum sitenin SEO performansı açısından da sakınca teşkil eder.
Arama motoru botlarının dikkate aldıkları arasında sitenin açılma hızı ve HTTP kodu da yer alır. Bu sebeple web sitesini ilgilendiren olumsuzlukların giderilmesi gerekir. Durum kodları sınıflara ayrılırken her sınıfın belirli bir olayı tanımladığı görülmektedir.
Üç haneli rakamlardan oluşan durum kodunda ilk rakam kodun sınıfını ifade eder. Kodda yer alan kalan rakamlar ise durumun ayrıntılarını işaret etme özelliğine sahiptir. HTTP kodlarından bazıları çok sık olarak karşımıza çıkar. Bu kodlar yalnızca bir sorun olduğunda değil sorun olmadığı zamanlarda da kullanılır.
HTTP durum kodları sınıflandırması aktarım işlemine bağlı olarak yapılmaktadır. Kodların ilk rakamları sınıfları temsil eder. Her sınıfın kod sayısı da farklıdır. Sınıflar çeşitli görevleri yerine getirirken kendilerine biçilen rollere bağlı olarak isimlendirilirler.
Tarayıcı istek gönderdiğinde sunucuya ulaşıp ulaşmadığı bu koddan anlaşılır. Kullanıcı veya tarayıcıdan giden isteğe yönelik işlem başlatılmış ise bir HTTP kodu gönderilir. Bu sınıfın içinde yer alan kodlar ise aşağıdaki gibidir:
İstemci bir talep gönderdiğinde bunun sunucuya ulaştığı kodlardan anlaşılabilir. Gelen kod sunucu tarafından anlaşılmış ise ve başarılı olmuşsa başarı kodları gönderilecektir. Başarı kodları olarak tanımlanan HTTP kodları ise şunlardır:
HTTP durum kodları arasında yer alan ve yönlendirme söz konusu ise gerekli olan bu kodlar ulaşılmak istenen bilginin başka bir kaynağa taşındığı hakkında bilgi vermektedir.
HTTP durum kodları arasında yer alan 4xx sınıfında yer alan kodlar tarayıcının gönderdiği isteğin ilgili web adresine ulaşılamadığını göstermektedir. Bu kod ile isteğin yerine getirilmediği anlaşılabilir.
Kullanıcı isteği sunucuya ulaştığında ama sunucuda oluşan problemler sebebi ile istek yerine getirilemediğinde gönderilen HTTP kodları 5xx olarak sınıflandırılır. Bu kodlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.
HTTP durum kodları web sitesi ile ilgili bilgi verirken bazı kodlar diğerlerine kıyasla daha sık karşımıza çıkar. E-ticaret sitesi üzerinde önemli bir etkiye sahip olan ve sık karşılaşılan durum kodları şunlardır:
